Κτήση ελληνικής ιθαγένειας ομογενών από τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης

            Το ελληνικό έθνος και ο ελληνικός πολιτισμός έχουν τις ρίζες τους βαθιά μέσα στο χρόνο και την ιστορία. Δεν είναι λίγες οι φορές που η Ελλάδα ενεπλάκη σε πολέμους, αφού η στρατηγική γεωπολιτική της θέση και ο ανυπολόγιστος φυσικός της πλούτος την κατέστησε ένα πολυπόθητο απόκτημα των εκάστοτε επίδοξων κατακτητών της. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία μεταναστευτικών ροών από την Ελλάδα προς τρίτες χώρες και κυρίως τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, ήτοι την Ουκρανία, τη Ρωσία, το Καζακστάν, τη  Γεωργία κ.λπ.. Η μετανάστευση αυτή των Ελλήνων δημιούργησε έναν πολυάριθμο πληθυσμιακά Απόδημο Ελληνισμό, δηλαδή ελληνικής καταγωγής και εθνικότητας πολίτες που πλέον κατοικούν μόνιμα εκτός Ελλάδος και δε φέρουν την ελληνική ιθαγένεια, τους λεγόμενους Ομογενείς.

            Ο Έλληνας νομοθέτης γνωρίζοντας την εγκατάσταση πολλών ομογενών στις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, έδωσε τη δυνατότητα σε όσους ομογενείς το επιθυμούν να αποκτήσουν την Ελληνική Ιθαγένεια αποδεικνύοντας την ομογενειακή τους ιδιότητα. Για την εν λόγω κατηγορία κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας απαιτείται οι ομογενείς να αποδεικνύουν με ακρίβεια και ασφάλεια την ελληνική τους ρίζα είτε από την πατρική είτε από τη μητρική τους γραμμή.

            Πιο συγκεκριμένα, όσοι ενδιαφερόμενοι πολίτες διαθέτουν στοιχεία από τα οποία προκύπτει η ελληνική τους καταγωγή, είτε εκ της μητρός είτε εκ του πατρός τους είτε εκ των παππούδων είτε εκ των προπαππούδων τους κ.ο.κ., δύνανται να υποβάλουν αίτημα για την απόκτηση της ελληνικής ιθαγένειας. Προσοχή, είναι πρωτεύουσας σημασίας να αποδεικνύεται από σειρά πιστοποιητικών και άλλων εγγράφων η ελληνική καταγωγή του ενδιαφερόμενου χωρίς να τίθεται περιθώριο αμφισβήτησης, άλλως το αίτημα κρίνεται αβάσιμο. Τα έγγραφα αυτά, θα πρέπει να είναι νομίμως επικυρωμένα και μεταφρασμένα προκειμένου να πληρούν τις προϋποθέσεις κύρους και να ληφθούν υπόψη. Για να είναι νόμιμη η μετάφραση θα πρέπει να γίνει είτε από δικηγόρο στην Ελλάδα με επάρκεια της γλώσσας που μεταφράζει είτε από το τμήμα μεταφράσεων του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών.

Η αίτηση απόκτησης της ελληνικής ιθαγένειας υποβάλλεται από τους κατοίκους των κρατών της πρώην Ε.Σ.Σ.Δ. στο Ελληνικό Προξενείο του τόπου κατοικίας τους. Αντιθέτως, όσοι ομογενείς εισήλθαν στην Ελλάδα πριν την έναρξη ισχύος του ν. 2790/2000 με θεώρηση εισόδου και διαμένουν έκτοτε στη χώρα ανεξαρτήτως από το χρόνο λήξης του διαβατηρίου ή της θεώρησης εισόδου μπορούν να υποβάλλουν την αίτησή τους στο Γενικό Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης του τόπου της μόνιμης κατοικίας τους.

            Μετά την υποβολή του σχετικού αιτήματος για την απόκτηση της ελληνικής ιθαγένειας ο ομογενής πολίτης τρίτης χώρας υποβάλλεται σε συνέντευξη ενώπιον Τριμελούς Προξενικής Επιτροπής. Είναι αυτονόητο, ότι όσοι υποβάλλουν το αίτημά τους απευθείας στη Διεύθυνση Αστικής Κατάστασης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης του τόπου κατοικίας τους υποβάλλονται σε συνέντευξη στην Ελλάδα. Στόχος της συνέντευξης αυτής είναι η διαπίστωση της ομογενειακής ιδιότητας του αιτούντα, η οποία αναλύεται αφενός στην ελληνική ρίζα και αφετέρου στην ελληνική εθνική συνείδηση.

            Η έννοια της ελληνικής εθνικής συνείδησης αποτελεί μία ιδιαίτερη και ευρεία έννοια, η οποία δύσκολα συγκεκριμενοποιείται. Ενδεικτικά αναφερόμενοι, μπορούμε να θεωρήσουμε ότι κάποιος έχει ελληνική εθνική συνείδηση εάν γνωρίζει και ομιλεί την ελληνική γλώσσα ή το ελληνικό ιδίωμα του τόπου καταγωγής του (λ.χ. το «ποντιακό ιδίωμα»), εάν γνωρίζει και τιμά τα ελληνικά ήθη και έθιμα, εάν γνωρίζει την ελληνική ιστορία ή την πορεία των προγόνων του κ.α..

            Στη συνέχεια, η ανωτέρω αναφερόμενη Τριμελής Προξενική Επιτροπή γνωμοδοτεί θετικά ή αρνητικά σχετικά με την Ομογενειακή Ιδιότητα του αιτούντα, λαμβάνοντας υπ’ όψιν της τα προσκομισθέντα από τον ίδιο στοιχεία και τη συνέντευξή του ενώπιον των μελών της. Κατόπιν, ο φάκελος του ενδιαφερομένου, μαζί με τη γνωμοδότηση της Προξενικής Επιτροπής, διαβιβάζεται στη Διεύθυνση Αστικής Κατάστασης της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης προκειμένου να εκδοθεί η απόφαση του αρμόδιου Γενικού Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης περί της κτήσης ή μη της Ελληνικής Ιθαγένειας. Για το σκοπό αυτό συγκροτούνται και συνέρχονται ειδικές επιτροπές, οι οποίες μελετώντας τα έγγραφα που έχουν υποβληθεί και τα στοιχεία του φακέλου γνωμοδοτούν σχετικά με την ιδιότητα του αιτούντα ως ομογενούς. Όσοι ομογενείς υποβάλλουν το αίτημα τους στην Ελλάδα, εξετάζονται απευθείας από την ανωτέρω ειδική επιτροπή, παρακάμπτοντας την εξέταση της Τριμελούς Προξενικής Επιτροπής.

            Σε περίπτωση θετικής γνωμοδότησης περί της ομογενειακής ιδιότητας του αιτούντος από την εκάστοτε αρμόδια ειδική επιτροπή, ο ομογενής αποκτά την ελληνική ιθαγένεια μετά από τη δόση όρκου πίστης προς την Ελλάδα και το ελληνικό σύνταγμα ενώπιον του Έλληνα Προξένου ή του Γενικού Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Ο όρκος αυτός δίδεται εντός έτους από τη δημοσίευση της απόφασης στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης. Σημειώνεται, περαιτέρω, ότι τα ανήλικα και άγαμα τέκνα του Έλληνα Ομογενούς γίνονται και εκείνα Έλληνες από το ίδιο χρονικό σημείο και μαζί με το γονέα τους εγγράφονται στα μητρώα αρρένων και το δημοτολόγιο του δήμου που επιθυμεί ο γονέας να εγγραφεί με βάση τα οριζόμενα στην απόφαση του Γενικού Γραμματέα.

            Σε περίπτωση αρνητικής γνωμοδότησης περί της ομογενειακής ιδιότητας του αιτούντος από την εκάστοτε αρμόδια ειδική επιτροπή, ο ομογενής δε θα πρέπει να απογοητεύεται αφού είναι δυνατόν να αμυνθεί και να προσφύγει ασκώντας Ειδική Διοικητική Προσφυγή ενώπιον του Υπουργού Εσωτερικών εντός αποκλειστικής προθεσμίας 30 ημερών από την κοινοποίηση της απόφασης στον ίδιο. Η προσφυγή αυτή υποβάλλεται ενώπιον του Υπουργού Εσωτερικών στην Αθήνα, ανεξαρτήτως του τόπου της αρχικής υποβολής του αιτήματος για τη χορήγηση της ελληνικής Ιθαγένειας και δυνάμει αυτής είναι δυνατή η ανάκληση της απορριπτικής απόφασης.

            Περαιτέρω, σε περίπτωση που ο ενδιαφερόμενος ομογενής χάσει την προθεσμία άσκησης της Ειδικής Διοικητικής Προσφυγής είναι δυνατή η υποβολή αίτηση επανεξέτασης του φακέλου του από την Διεύθυνση Αστικής Κατάστασης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης του τόπου κατοικίας του ή από το Προξενείο της Ελλάδας στον τόπο κατοικίας του, με την προϋπόθεση, βέβαια, ότι προβάλλονται με αυτή νέα στοιχεία που δεν έχουν ληφθεί υπ’ οψιν της υπηρεσίας που εξέτασε το φάκελό του και απέρριψε το αίτημα της απόκτησης της Ελληνικής Ιθαγένειας από τον Ομογενή. Τέλος, σε περίπτωση που οι ανωτέρω προσφυγές δεν ευδοκιμήσουν, είναι δυνατή η άσκηση αίτησης ακύρωσης ενώπιον των Ελληνικών Διοικητικών Δικαστηρίων, εντός ορισμένης προθεσμίας, δυνάμει της οποίας μπορεί να ανακληθεί η τυχόν απορριπτική απόφαση.

            Το δικηγορικό γραφείο της Σβετλάνας Κασάτκινα – Κούσκου παρέχει με αμεσότητα, υπευθυνότητα και αξιοπιστία, νομικές υπηρεσίες συνδρομής στη διαμόρφωση του φακέλου του ενδιαφερόμενου ομογενούς για την απόκτηση της ελληνικής ιθαγένειας με την πιστή και έγκυρη μετάφραση των ξενόγλωσσων πιστοποιητικών και εγγράφων στην ελληνική γλώσσα, την κατάθεση του αιτήματος κτήσης της Ελληνικής Ιθαγένειας στην αρμόδια υπηρεσία στην Ελλάδα, καθώς και την παρακολούθηση της πορείας του αιτήματος ενόσω αυτό εκκρεμεί, αλλά και τη διευθέτηση των ζητημάτων που τυχόν θα προκύψουν κατά τη διαδικασία της εξέτασής του. Ακόμη, αναλαμβάνει με συνέπεια και επαγγελματικότητα την προετοιμασία και κατάθεση προσφυγής ή αίτησης επανεξέτασης σε περίπτωση αρνητικής εισήγησης της εκάστοτε Ειδικής Επιτροπής, αλλά και σε περίπτωση αρνητικής απόφασης επί της προσφυγής ή της αίτησης επανεξέτασης, την ανατροπή της δια της δικαστικής οδού.